4 bước hình thành thói quen viết lách
“Những người viết giỏi nhất thế giới thật sự đã viết rất rất rất rất nhiều.” - Linh Phan
Có thể bạn đã biết tầm quan trọng của viết lách mỗi ngày (nếu bạn thật sự muốn trở thành một cây viết) nhưng vẫn đang phải vật lộn với hàng tá lý do cho sự trì hoãn - không có thời gian, không có ý tưởng, nhiều việc khác hấp dẫn hơn,… Bạn không hề cô đơn bởi hầu như những người viết mới đều bắt đầu như thế. Nhưng bạn sẽ khác, sẽ tốt hơn nếu vượt qua được những trì hoãn ban đầu và hình thành được thói quen viết mỗi ngày. Bài viết này sẽ giúp bạn làm được điều đó.
Trong cuốn sách Atomic Habits, James Clear đã chỉ ra rằng thói quen không phải là một hành động đơn lẻ mà là một vòng lặp bao gồm 4 giai đoạn: dấu hiệu (cue), khao khát (craving), đáp ứng (response) và phần thưởng (rewards). Muốn thay đổi hành vi và tạo ra những thói quen mới, chúng ta có thể áp dụng “4 Quy luật thay đổi hành vi"như sau:
#1. Tạo sự rõ ràng
Để bắt đầu thói quen viết lách, chúng ta nên chọn cho mình những “nghi thức”, những gợi ý để kích hoạt hành động viết và sắp xếp môi trường thuận tiện cho việc viết lách nhất có thể. Chúng ta có thể bắt đầu với việc chọn ra khung giờ “thăng hoa" của bạn, tức là thời điểm mà bạn có thể tập trung nhất, tràn đầy năng lượng nhất và ít bị xao nhãng bởi những yếu tố xung quanh nhất. Ở giai đoạn bắt đầu, không gian yên tĩnh, nơi làm việc được sắp xếp gọn gàng thoải mái cũng là yếu tố giúp bạn tối đa hoá sự tập trung.
#2. Tạo sự hấp dẫn
Không có động lực hoặc mong muốn nào đó, không khao khát thay đổi thì chúng ta sẽ không có đủ lý do hay sức mạnh để hành động. Điều bạn khao khát không nằm ở thói quen mà là sự thay đổi trạng thái mà nó mang lại. Vì vậy, khi bắt đầu viết lách, hãy lập danh sách những lợi ích mà viết sẽ mang lại cho bạn, những mục tiêu của bạn đối với viết lách. Hãy xem lại chúng mỗi khi bạn ngồi xuống và bắt đầu viết.
Ngoài ra, những người xung quanh chúng ta đều đóng vai trò nào đó trong việc hình thành thói quen. Như Jim Rohn đã nói: “Bạn là trung bình cộng của 5 người mà bạn dành nhiều thời gian tiếp xúc nhất". Vì vậy, nếu muốn hình thành thói quen viết một cách đều đặn, nhất quán, hãy kết nối với những người viết khác. Hãy tìm một cộng đồng mang lại cho bạn cảm giác an toàn, được tôn trọng và được đồng hành trong viết lách, nó thật sự sẽ giúp quá trình hình thành thói quen viết lách của bạn thú vị hơn.
#3. Tạo sự dễ dàng
Thói quen chỉ có thể hình thành khi bạn có khả năng thực hiện nó. Nếu một hành động đòi hỏi nhiều nỗ lực về thể chất hoặc tinh thần hơn mức bạn sẵn sàng bỏ ra thì nhiều khả năng là bạn sẽ không thực hiện nó hoặc tìm cách trì hoãn nhiều lần. Là một người viết mới, đừng nghĩ đến những bài viết tương tác cao, đừng yêu cầu mình viết được 1000 từ ngay lập tức và khoan hãy nghĩ đến việc “thay đổi thế giới", hãy bắt đầu với những bước nhỏ và dễ dàng thực hiện. Bạn có thể bắt đầu bằng việc đăng status mỗi ngày trên mạng xã hội, sau đó chuyển sang viết ngắn khoảng 250 từ và tăng dần các mục tiêu khi bạn đã thành thục bước trước đó.
#4. Tạo sự thỏa mãn
Phần thưởng là mục tiêu cuối cùng của mọi thói quen. Để lặp lại một thói quen, chúng ta cần được cảm nhận sự thỏa mãn và phần thưởng từ việc làm đó. Bộ não của chúng ta giống như một “máy dò phần thưởng", nó theo dõi những hành động nào thoả mãn mong muốn và mang lại niềm vui cho chúng ta. Đây là một phần của cơ chế phản hồi giúp não bộ ghi nhớ những hành động hữu ích và từ đó hoàn thành vòng lặp hình thành thói quen. Chính vì vậy, hãy “tự thưởng" cho mình mỗi khi hoàn thành một công việc viết lách. Chẳng hạn: tự tặng mình một khoản tiền nhỏ vào tài khoản tiết kiệm sau khi hoàn thành một bài viết, tổng kết những gì mình viết hằng tuần, sắm thêm một chậu hoa (nếu bạn là người yêu hoa), …
Trên đây là 4 bước rất cơ bản để chúng ta hình thành thói quen viết lách. Nếu bạn vẫn đang loay hoay với việc viết mỗi ngày, nếu bạn vẫn đang thắc mắc “mình muốn viết và trở thành một người viết nhưng tại sao việc bắt đầu lại khó khăn thế?”, hãy tìm chìa khoá tạo ra thói quen cho chính mình ở đâu đó trong 4 bước trên.
Chúc bạn sớm tìm được bí quyết của riêng mình và mong được nhìn thấy bài viết của bạn mỗi ngày trên On Writing Daily.